ԷՐԻԿ ԿԱՐԱՊԵՏԵԱՆ,
Դպրոցասէր վարժարան, 9-րդ դասարան
ՀԱՅԵՐԸ ՎԵՆԵՏԻԿԻ ՄԷՋ
Վենետիկի հայ համայնքը ձեւաւորուիլ սկսած է 13-րդ դարու սկիզբը, Վենետիկի եւ Կիլիկիոյ միջեւ ապրանքներու փոխանակման շնորհիւ։
Լեւոն Բ. թագաւորը շատ արտօնութիւններ տուաւ վենետիկցի վաճառականներուն, իսկ Վենետիկի մէջ հայերը նոյնպէս վայելեցին արտօնութիւններ։ Կը յիշատակուին Սուրբ Յովհաննէս Մկրտիչ (14-րդ դար) եւ Սուրբ Խաչ (15-րդ դար) եկեղեցիները։
1235 թուականին Վենետիկի մէջ հայերը հիմնեցին «Հայոց տունը», ուր կ’ապրէին հայ վաճառականներ։
Հայ տպագրութեան հիմնադիրն է Յակոբ Մեղապարտ։ Անոր կողմէ Վենետիկի մէջ 1512-ին հրատարակուեցաւ հայերէն առաջին տպագիր գիրքը, որ կը կոչուի «Ուրբաթագիրք»։ Վենետիկի մէջ ան հայերէն գիրքեր հրատարակեց 1512-1513 թուականներուն։
Լիլի
Փատովա քաղաքին մէջ հիմնուած է Մուրատեան վարժարանը 1834-ին, իսկ 1836-ին Վենետիկի մէջ հիմնուեցաւ Ռափայէլեան վարժարանը։ 1850-ական թուականներու պատերազմի պատճառով Մուրատեան դպրոցը միաձուլուեցաւ Վենետիկի Ռափայէլեան վարժարանին ու դարձաւ Մուրատ-Ռափայէլեան գիշերօթիկ վարժարան։
Այս դպրոցը ուսանած են յետագային աշխարհահռչակ դարձած կարգ մը անձնաւորութիւններ՝ նկարիչներ Չարլզ Ադամեան, Էտկար Շահին, Արսէն Շաբանեան, բանաստեղծներ Մկրտիչ Պեշիկթաշլեան, Դանիէլ Վարուժան, դերասան Վահրամ Փափազեան։
9 Փետրուար 2022